Mastürbasyon hayvanlar aleminde yaygın olsa da, ilk bakışta evrimsel bir paradoks gibi görünüyor: Bir hayvan neden bir partnerle çiftleşmek yerine kendi zevki için zamanını, enerjisini ve üreme kaynaklarını israf etsin?
Bireysel türler üzerinde yapılan bir araştırma bazı açıklamalar sunuyor. Örneğin, çiftleşme ihtimali düşük olan Japon makakları (Macaca fuscata), nadiren çiftleşme şansı bulduklarından, spermlerini taze ve sağlıklı tutmak için mastürbasyon yapıyorlar. Ancak mastürbasyonun ilk etapta ne zaman ve neden geliştiği soruları henüz çözüme kavuşmuş değil.
7 Haziran’da Proceedings of the Royal Society B’de yayınlanan yeni bir çalışma, primatlarda mastürbasyonun evrimsel tarihinin en az 40 milyon yıl önceye dayandığını ve bu davranışın erkek primatların fırsat bulduklarında çiftleşmeye hazır olmalarına ve hastalıklardan korunmalarına yardımcı olabileceğini öne sürüyor.
University College London’dan evrimci biyolog Matilda Brindle ve meslektaşları, mastürbasyonun primatlarda ilk ne zaman evrimleştiğini belirlemek için bilimsel literatürü tarayarak, ister vahşi ister esaret altında olsun, hangi primatların mastürbasyon yapıp hangilerinin yapmadığına dair kayıtları taramış.
Brindle, mastürbasyonun biyologlar tarafından gözlemlenmesinin her zaman kolay olmaması (ya da çoğu zaman tamamen gözardı edilmesi) nedeniyle verilerdeki boşlukları doldurmak için araştırmacılara, literatürde bildirilmeyen primat mastürbasyon gözlemlerini paylaşmaları için anketler göndermiş. Brindle, bunun özellikle dişi mastürbasyonu hakkında bilgi toplamak için önemli olduğunu söylüyor; zira dişilerde erkeklerde olduğu gibi kolayca tespit edilebilen bir ereksiyon olmadığından fark edilmesi de çok kolay değil. Bu verileri toplayan ekip, bu davranışın primat soyunun hangi aşamasından kaynaklandığını belirlemek için bilgisayar analizlerini kullanmış.
Eksik veriler nedeniyle Brindle, ilk primatların mastürbasyon yapıp yapmadığını kesin olarak bilemiyor. Ancak verilere göre yaklaşık 40 milyon yıldan beri “tüm maymunların ve maymunların atalarının” mastürbasyon yaptığını söylemek mümkün.
Mastürbasyonun ne zaman ortaya çıktığına ışık tutmayı başaran Brindle, ardından bu davranışın nedenine odaklanmış ve mastürbasyon yapan primatların birden fazla partnerle çiftleşme eğiliminde olup olmadığına bakmış.
Brindle, birden fazla partnerle çiftleşmeyle patojen prevalansının erkek primatlarda mastürbasyonla ilişkili olduğunu, ancak dişilerde olmadığını keşfetmiş. Mastürbasyon, erkeklerin üreme yollarını patojenlerden arındırırken taze spermle hızlı bir şekilde çiftleşmeye hazır olmalarına yardımcı olurken bunu dişiler için söylemek zor.
Çalışma, dişi primat mastürbasyonu ile birden fazla partnere sahip olma arasında bir korelasyon bulmasa da, Brindle muhtemelen daha fazla veri ile gün ışığına çıkacak bir ilişki olduğunu düşünüyor. Brindle, mastürbasyon ve cinsel davranışları inceleme konusundaki gizemin çözülmeye başladığını ve yakında bu konuda daha fazla keşif yapılacağına dair umutlandırdığını belirtimekle birlikte kuşlar ve sürüngenlerin yanı sıra diğer memelilerin de mastürbasyon yaptığı göz önüne alındığında, “Bu davranışın daha büyük evrimsel resmini anlamak istiyorsak, primatların ötesine bakmamız gerekir” diyor.
Bu haber Darren Incorvaia‘nın sciencenews.org sitesine yazdığı makalenin çevirisidir.
