Gökbilimciler ilk kez güneş sistemimiz dışındaki bir göksel objeyi çevreleyen radyasyon kuşağını tespit etmeyi başardı.
Nature’da 15 Mayıs tarihinde yayımlanan makaleye göre, enerjik elektronlardan oluşan bir kuşak yaklaşık 18 ışık yılı uzaklıktaki Jüpiter büyüklüğünde bir gökcismini çevreliyor. Elektronlar hareket ettikçe radyo dalgaları yayıyor. Bu tür radyasyon kuşakları kozmik bir cismin manyetik alanının şekli, iç yapısı ve hatta uyduları olup olmadığı konularında fikir verebiliyor.
Güneş sistemimizde manyetik kuşağa sahip tüm gezegenlerin aynı zamanda radyasyon kuşağı da mevcut. Dünya Güneş’ten yakaladığı elektron çemberlerinden oluşan Van Allen Kuşağı’na sahip. Jüpiter’in radyasyon kuşağı ise elektronlarının büyük bölümünü volkanik uydusu Io’dan alıyor. Bunun sebebi gezegenin manyetik kuşağının elektronları gezegen çevresinde bir baloncuk gibi hapsetmesi.
Astronom Melodie Kao ve meslektaşları benzer radyasyon kuşaklarını tespit edebilmek için Hawaii’den Almanya’ya kadar uzanan bir bölgedeki 39 radyo teleskopu birbirine bağlayıp bir ağ oluşturarak LSR J1835+3259 adındaki Jüpiter boyutlu objeyi gözlemlemiş. Oluşturulan bu neredeyse Dünya genişliğindeki radyo teleskop ağı ekibin bu gökcismine odaklanmasını mümkün kılmış.
California Santa Cruz Üniversitesi’nden Kao’nun bildirdiğine göre ekip, Jüpiter’inkine benzeyen ancak ondan 10 milyon kat daha parlak bir radyasyon kuşağı tespit etmeyi başarmış. Nesne, Jüpiter’den neredeyse 80 kat daha büyük, bu da onun ya küçücük bir yıldız ya da hidrojen füzyonunu sürdürebilecek kütleye sahip olmayan bir kahverengi cüce olduğunu gösteriyor.
Ekibin araştırmayı sürdürdüğü bir diğer gizem, elektronların nereden geldiği. Nesne bir yıldızın etrafında dönmüyor ya da alev saçmıyor. Kao, volkanik bir uydunun buna sebep olabileceğini düşünse de hala şüpheleri var.
LSR J1835+3259’un bir radyasyon kuşağına sahip olduğunu bilmek, bu tür kuşakları doğrudan görmek mümkün olmasa bile, gelecekte dış gezegenlerden gelen verileri yorumlamamıza yardımcı olabilir.
Kao, “Ötegezegen manyetizması gerçekten emekleme aşamasında,” diyor. “Ötegezegen manyetik alanlarını karakterize etmeyi başarana kadar, yaşam öykülerinin tamamına ulaşamayacağız.”
Bu makale sciencenews.org sitesinden alınarak tercüme edilmiştir. Makalenin orijinaline, buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
KAYNAKÇA
M.M. Kao et al. Resolved imaging confirms a radiation belt around an ultracool dwarf. Nature. May 15, 2023. doi: 10.1038/s41586-023-06138-w.
Görsel kaynağı: CHUCK CARTER, MELODIE KAO, HEISING-SIMONS FOUNDATION
