Plazma en merak edilen konulardan… Bilinen evrenin %99.9’u nedir biliyor musunuz!?
İşte o
Maddenin hallerini hepimiz biliyoruz değil mi? Katı, sıvı ve gaz
Tamam! Herkes atmosferin GAZ olduğunu biliyor, denizler SIVI ve ayakta durduğumuz yer KATI.
Bunlar maddenin var olan üç hali. Ve bu haller arasındaki fark içlerinde var olan enerji seviyesi. Ama bir tane daha var işte oda
Plazma Hali
İlk olarak katı bir buz küpünüz var. Katı bir maddede parçacıklar sıkı sıkıya bir arada bulunduklarından serbestçe hareket edemezler ve bu yüzden de belli bir hacme ve şekle sahiptirler. Isıtırsak – buz küpü erir. Sıvılarda parçacıklar, biraz daha dağınık halde ama yine de birbirlerine yakın vaziyettedirler. Bu durum, sıvıların girdiği kabın şeklini almasının sebebidir.
Isıtmaya devam edelim hadi! Sıvı yavaş yavaş buharlaşır ve gaza dönüşür. Gaz parçacıkları arasında oldukça büyük boşluklar bulunur ve bu parçacıkların kinetik enerjileri fazladır, yani sınırlandırılmadıkları sürece etrafa belirsiz bir şekilde yayılırlar
Peki ya bu gaza ısı sağlamaya devam edersek ?
Sıcaklık birkaç bin dereceye ulaştığında, bu gaz iyonize olur. Yani gazı oluşturan molekülleri atomlarına ayırdık ve atomlarıda parçalamaya başladık. Ve elektronları atomdan ayırdık. Bu iyonlaşmış gaz; elektron, nötr moleküller ve pozitif ve negatif yüklü düzensiz haraket eden iyonlardır.
Ve artık elimizde bir PLAZMA var.
Bu başıboş dolaşan negatif ve pozitif yüklü iyonların karışımına plazma denir.
Plazma, evrendeki maddenin ilk halidir. , çünkü tüm görünen maddenin % 99.9’u evrende plazma halindedir diyebiliriz. İyonize oldukları için elektiriği çok iyi iletirler. Çünkü plazmalar yüklüdür. Elektrikli alan onlara ivme verir. Plazma içerisindeki partiküller elektrik ya da manyetik alanda çarpıştığında ya da ivme kazandığında ışık oluşur.
Yani kuzey ışıkları büyülü fenomeni buradan çıkar. Evet o plazmadır!
Güneş de dev bir plazmadır; yıldızlar da parlak plazma küreleridir. Veya Fırtına sırasında çakan şimşeklerde.
Sadece Dünya’da, ya da galaksideki bazı karanlık gezegenlerde Katı, Gaz ve Sıvı halde madde bulabilirsiniz- ki buda sadece %0,1’dir. Bu nedenle, Plazma evrendeki en yaygın haldir.
Tony Stark İron Man’e dönüşürken göğsünde küçük bir reaktör var ya? Heh işte o çok yüksek sıcaklıktaki plazma olarak düşünülmüş! İron Man’in elektriğini üretiyor!
Yada Yıldız Savaşları’nın yaratıcısı George Lucas, bilim kurgusuyla tamamen bizleri kandırmadı aslında. Renkli Işın Kılıçlarını hatırladınız mı? Evet, onlarda plazma.
Günlük kullanımımızda plazmalara başvuruyoruz. Mesela floresan lambalar yada neon lambalar aslında plazmadır. Civadan elektrik akımı geçtiğinde içlerindeki gazlar yeterince ısınır ve plazmaya dönüşüp bizleri aydınlatır…
Evet adında plazma olan Tv’lerde aynı şekilde plazmadan yararlanır. Binlerce küçük noktadan oluşurlar. Mavi, kırmızı ve yeşil noktacıklar tıpkı floresan da olduğu gibi plazmaya dönüşür. İşte zaten bu mantığada piksel mantığı diyoruz. Piksel ne kadar yüksekse görüntü kalitesi de o kadar yüksektir. Zaten daha keskin ve net bir görüntü bu şekilde elde ederiz..
Bu konuya derinlemesine gireceğiz…
Videomuz da aşağıdadır, ziyaret edebilirsiniz…
Şimdilik hoşçakalın!
