Elektronik-Bilgisayar Hypatia Arşivi Matematik

Programlama Dilleri Tarihi 

Şu an cep telefonunuzdan ya da bilgisayarlarınızdan bizi izlerken arkada dönen onlarca irili ufaklı program var biliyorsunuz. Bir iki tık ve bir iki klavyeden bastığımız tuşla dünyanın öbür ucuna ulaşıyoruz bir anda. Bu gerçekten size de enteresan gelmiyor mu? Hadi o programların dünyasına göz atalım. Programlama Dilleri !

Bilgisayarımızın açma tuşuna basıyoruz ve ekranda işlemleri yöneten bir sürü program devreye giriyor. İşletim sistemlerimiz, ofis uygulamalarımız ve oyunlar hepsi birer program ve onların arkasında bunları programlayan programcılar var.

Programlama Dilleri

Bilgisayar işlemcilerinin milyonlarca  transistörden oluştuğunu ve bu transistörlerin enerji varsa 1, enerji yoksa 0 olarak değerlendirildiğini söylemiştik. İşte o milyonlarca transistörün nerede 1 nerede 0 olacağına karar veren bir programı yazmak için de programlama dillerini bilmemiz gerekiyor.

Programlama Dilleri - binary

Bir programlama dili, insan tarafından okunabilen belirli bir yoldur. Bir bilgisayara ne yapacağını söyler. Bir programlama dili bir dizi sembolden oluşur. Burada semboller bilgisayar için kesin bir talimatı temsil eder. Bu semboller birleştirilmiş bir bilgisayar programı oluşturur. Semboller, bir bilgisayarın izlemesi için bir dizi talimattır. 

Dünyada bulunan yüzlerce dil gibi programlama dilleri de bir hayli fazladır. Ne işe yarayacağı ne üretmek istediğinize göre değişiyor. Mesela, JavaScript gibi bir dil, web sitelerini etkileşimli hale getirmek için kullanılır. Python ve C ++ gibi diller algoritmalar ve depolama sistemleri yazmayı kolaylaştırır. 

Programlama Dilleri

Çok karmaşık görünse de aslında basit bir mantığı var. Klavye ve fare gibi girdi birimlerinden gelen komutları yorumlayan işlemcinin içinde bulunan milyonlarca transistörden oluşan kapılar sayesinde, elde ettiği sonuca göre komutları farklı donanım birimlerine aktarıyor ve çıktı elde ediliyor.

Örneğin; bir kelime işlemci programına yazdığınız metnin çıktısını almak istediğinizde klavye veya fareyle gerekli komutları verdiğinizde, ilgili veriler analizi sonrasında, disk ve bellek (RAM) gibi birimler de işin içine dâhil edilerek çıktı almanız sağlanıyor.  

Transistör ve binary mantığının istediklerimizi yerine getirecek programlama dillerinin aslında ilk çıkışı daha bilgisayar yokken olmuş. Kabul edilen ilk  programlama  dili 1843‘te yapılmıştır. İlk elektrikle çalışan elektronik bilgisayarın 1940’larda olmasına rağmen 100 yıl önce bu çok önemli bir gelişme tabi…

Charles Babbage adında 1840’larda basit mekanik hesap makinaları tasarlayan bir matematikçi vardı onun makinesinin tasarısı için konferans verdiğinde etkilenen Ada Lovelace makaleyi İngilizceye çevirdi ve bununla ilgili ek notlar yazmak için dokuz ay geçirdi.  

Notlar makaleden üç kat daha uzundu. Notların bir bölümü, matematiksel bir sıra olan Bernoulli sayılarını hesaplamak için Charles Babbage‘ın makinesini kullanmak için bir yöntem içeriyordu. Bu yöntem, bir program ve bir makine tarafından gerçekleştirilmek üzere tasarlanmış ilk algoritmaydı. 

ilk bilgisayar

1940’larda ise ilk devasa bilgisayarlarda aslında girdi için kullanılacak klavye ve mouse olmadığı için girdi birkaç teknisyenin sürekli kabloları değiştirmesi üzerine kurulu bir programlama dili vardı. Delikli kartlarımıza kabloları takıyorduk. Bu kartlar bilgisayarları binary, yani ikili sistemde kodlamak için kullanılıyorlardı. Bu sisteme ikili sistem denmesinin sebebi, bu sistemin 0 ve 1 olmak üzere ancak iki duruma göre kodlanabilmesidir. Burada 0 akım geçmeyen, yani bağlanmamış bir kabloyu temsil ederken; 1 akım geçen, bağlı bir kabloyu temsil etmekte. 

Gerçekten zor ve zaman gerektiren, tam 1-0 mantıklı programlama dillerinden bahsediyoruz. Zordu, karışıktı, zaman alıcıydı ve sadece basit matematik hesaplarını yapabilecek kadar programlanabiliyordu.

Yine 1940’larda assembly(montaj) dili denen bir dil ortaya çıkarıldı. Montaj dilinin avantajı, ikili sisteme göre çok daha okunaklı olmasıydı. Yani aslında bir dil tasarlanıyor ve makine diline yani 1-0’lara çevirebilmesi için kodlayıcı yani dönüştürücü kullanmaya başlıyoruz 

hello world - Programlama Dilleri

Daha sonra birazdan vereceğimiz daha önce İngilizce hazırlanmış bizim Türkçeye çevirdiğimiz ve hypatia bilim’in ekrana yazdırılma kodunu da içeren bir infografik sunacağız size. Hem orada hangi şirketlerin bu programlama dilini kullandığını da göreceksiniz. 

Fortran ile başlayan infografikte sırasıyla; Cobol, Basic, C, Pascal, C++, Perl, Python, Ruby, PHP, JAVA, Javascript ve son olarak da Ruby framework‘ü olan Ruby on Rails yer alıyor. 

Programlama Dilleri

Hadi infografiğe bir göz atalım.

Hala kullanılmaya devam eden ve ilklerden biri olan 1957 yılında IBM tarafından geliştirilen Fortran, makine diline yakın bir programlama dilidir. Fortran ile birlikte mantıksal karşılaştırmalar, döngüler ve sayısal ifadeler kullanılmaya başlanmıştır.

Günümüzde Fortran, matematiksel ifadelerin kullanılması son derece kolay olmasından dolayı hala bilimsel ve mühendislik uygulamalarında kullanılmaktadır. 

Ondan sonra çığır açıcı değişikliklerle animasyon olarak hazırlanmış yıllara göre programlama dillerinin kullanışlılığını gösteren grafiğe bakalım hadi.

Programlama dillerinin tarihi ve evrimine ufak bir yazı hazırlamak istedik. Umarız yararlı olmuştur Programlama bilgisi yeni yüzyılın en önemli kültürlerinden biri…

Umarız programlarımız doğaya ve geleceğe yararlı halde kullanılmaya devam eder…

Programlama Dilleri İle ilgili Videomuz Aşağıda!