Hypatia Arşivi Matematik

Pi (π) Sayısı

Doğum tarihiniz, telefon numaranız, yaşınız, hatta TC kimlik numaranız bu gizemli Pi (π) Sayısı basamaklarında yatmaktadır.

Hayatımızın her alanında, neredeyse sürekli rastlarız bu gizemli sayıya. Bu gizemli sayı evrenimizin sırlarınıda barındırıyor olabilir mi?

Virgülden sonraki en fazla basamağını ezberleyebilmek üzerine 14 Mart dünya Pi gününde yarışmalar düzenlenir!

Neden peki 14 Mart?

Kısaca Pi sayısı 3,14 olduğu için, Mart’ın 14’ü Pi günü ilan edilmiştir!

π (Pi) Sayısı:

Kısaca bir dairenin çevresinin çapına oranı, Pi sayısını verir.

Pi sayısı ismini, Yunanca  περίμετρον “çevre” sözcüğünün ilk harfi olan π harfinden alır. Bu harf Latin Alfabesi’nde Pi ile sembolize edilir. Ayrıca Pi sayısı Arşimet sabiti ve Ludolph sayısı olarak da bilinir. İlk olarak π sembolü 1652’de Willam Oughtred tarafından kullanılsa da yaygınlaşması 1737 yılında, Leonard Euler tarafından başarıldı.

Leonard Euler demişken: e + 1 = 0  Eşitlikliklerin gelmiş geçmiş en güzel formülüdür…

en güzel denklem

Soyut, sadece soyut da değil. Sonsuz, sadece sonsuz da değil. İrrasyonel, sadece irrasyonel de değil. Maddesel evrende sık sık rastlanmakta ve somut manalar taşımakta. Sanki hayat ve evren denilen bu makinanın, sonsuz karmaşıklıktaki mekanik dişlileri gibi.

24 saat 4 dakika boyunca 67890 basamağını ezbere söyleyen Lu Chao, Guinness Dünya Rekorları kitabında Pi sayısının en fazla basamağını ezbere bilme rekorunu elinde bulunduruyor.

Sanatçılar, Pi sayısının basamaklarındaki sayıları belli bir düzene göre bir araya getirerek çeşitli görseller oluşturuyor.

Pi (π) Sayısı

Pi’nin kronolojik gelişimine baktığımızda günümüzde dahi tam bir sonuç bulunamamıştır. Çeşitli formüller üretilmesine rağmen sadece her seferinde gerçek değere biraz daha yaklaşılmıştır.

Arşimet  3.1/7 ile 3.10/71 arasında bir sayı olarak hesapladı.
Mısırlılar 3.1605,
Babilliler 3.1/8,
Eski Yunanda √ 10 ya da 3,162,
Batlamyus 3.14166 olarak kullandı.
İtalyan Lazzarini 3.1415929,
Fibonacci ise 3.141818 ile işlem yapıyordu.
18. yy’da 140, 19. yy’da 500 basamağa kadar hesaplandı. İlk bilgisayarlarla 2035 basamağı hesaplanırken günümüzde milyonlarca basamağa kadar çıkılıyor.

Şöyle bir şey var ki

Pi sayısı 1.24 trilyonuncu basamağına kadar hesaplanmış olsa da bu hesaplanan sayıyı bilgisayara yazmak için, 310 milyon sayfa, 2.4 TB hard disk yeri gerekir.

Matematikçiler günümüzde Pi sayısını hesaplamak için sonsuz serileri kullanırlar. Bu serilerin bazıları çok hızlıdır ve Pi sayısına çabucak yakınsar, bazılarıysa nazlıdır; virgülden sonraki üçüncü terimi bulmak için bile yüzlerce işlem yapmanız gerekebilir.

Yönetmenliğini Darren Aronofsky’nin yaptığı, 1998 yapımı “Pi” filminde Pi’nin dünyasına inebilirsiniz. Sanılanın aksine Life Of Pi filmi de Pi sayısıyla hiç ilgisi olmayan güzel bir filmdir!

pi filmi

Doğum Tarihiniz, Telefon Numaranız, Yaşınız, aklınıza gelen tüm sayılar Pi’nin kaçıncı basamağında yer alıyor öğrenmek istiyorsanız.

mypiday sitesinden sorgulayabilirsiniz.